vrijdag 27 september 2013

Afwerking binnenkant

Laat ik vooropstellen dat ik voorlopig nog niks doe aan de binnenkant. Ik wil eerst eens rustig de winter afwachten om te zien hoe de boog zich houdt. Als het er naar uitziet dat het experiment bevredigend afgelopen is, ga ik aan de inbouw beginnen waar dan ook de afwerking van het plafond bijhoort.
Desalniettemin zet ik alvast wat gedachten op papier. Het inzicht kan voortschrijden, dat spreekt voor zich. Het plafond zal ooit afgewerkt moeten worden om de simpele reden dat stro brandbaar is. Weliswaar is een geperste baal niet heel erg brandbaar, maar ik heb in mijn jeugd genoeg hooibergen zien afbranden om daar niet op te vertrouwen.
De binnenkant van mijn strogebouwtje, hoe gaat dat eruit zien? Strobouwend Nederland opteert voor leem. Strobouwend de rest van Europa ook grotendeels. Hoewel er zo nu & dan ook wel andere afwerkingen voorbijkomen.

Leem? Er worden door wat ik gemakshalve de "believers" noem -idd met deze uitdrukking geef ik al direct mijn scepsis weer- aan leem tal van kwaliteiten toegedicht, ik kopiëer een overzicht:
De voordelen van leem op een rij
  • Leem werkt vochtregulerend en is dampdoorlatend
  • Leem heeft een warmteaccumulerend vermogen. Het is in staat warmte op te nemen, lang vast te houden en weer af te geven. Daardoor leent leem zich uitstekend voor de installatie van wandverwarming
  • Leem heeft goede akoestische eigenschappen. Leemproducten dragen bji tot de demping van geluiden van buitenaf
  • Leem is brandwerend
  • Studies hebben uitgewezen dat leem een remmende werking heeft op elektromagnetische velden
  • Leempleisters zijn 100 % natuurlijke producten, vrij van schadelijke stoffen en geschikt voor allergische personen
  • Weinig belastend voor de natuur: 100 % hernieuwbaar en vergt weinig energie in elke fase van de levenscyclus
  • In vele kleuren beschikbaar door toevoeging van pigmenten
  • Als basispleister (1-2 cm) of als finish-laag (3-4 mm)
  • Door zijn plasticiteit is leem uitermate geschikt om beeldend mee te werken 
  • Naderhand ontstane beschadigingen zijn makkelijk te retoucheren


Dat ziet er mooi & interessant uit! Desondanks houd ik mijn reserves. Leem heeft namelijk ook nog wel een paar nadelen:
-bouwen met leem is een langzaam proces en vergt vrij veel arbeid
-elke lemen laag van een buitenmuur kan max. 60 cm hoog zijn waarna deze een aantal dagen moet drogen alvorens een volgende laag aangebracht kan worden
- het leem wordt met de hand aangedrukt en gladgestreken
- het kan 6 tot 9 maanden duren voor het leem geheel uitgehard is; pas daarna kunnen de kozijnen worden geplaatst (ivm. het krimpen van het leem)
- een stenen fundering moet ervoor zorgen dat er geen optrekkend vocht in het leem komt.

En leem is vreemd genoeg helemaal niet goedkoop. Een zak leem van 25 kg kost bij de groothandel in Nederland niet minder dan € 9,61. Terwijl een bigbag van 1000 kg ruim € 200 kost. Leemstenen op hun beurt kosten € 1,88.
In Spanje betaal ik voor conventionele bouwmaterialen voor vergelijkbare producten tussen 10% (stenen) en 50% (een bigbag met zand en het benodigde cement om er mortel mee te maken) van de leemprijzen. Gips zit daar ergens tussenin, dichter bij de 10% dan bij de 50%.
Opgeteld bij de extra arbeid die het verwerken vraagt met al die arbeidsgangen zeg ik voorlopig: nee, niet als je ook nog goedkoop wilt bouwen. Zolang je voor plan vrijwilligerswerk gaat wordt de afweging wellicht anders. Al blijf ik aanhikken tegen het planningsprobleem met droogtijden van minimaal een week tussen de verschillende arbeidsgangen. Moet je die vrijwilligers om de twee weken laten komen...

Voorlopig twijfel ik tussen een natte (mortel) of semi-droge (beplating die later wordt afgesmeerd) manier van het aanbrengen van een gipspleister. In het laatste geval heb je houten of ander regelwerk nodig. Dat vergt een heel andere bouwmethode, mijn plan B, maar dat vindt je daar, bij Plan B.

Gips is enigszins vochtregulerend (kijk maar naar het verschil tussen je tegelwand en je plafond in de badkamer), onbrandbaar, een 100% natuurproduct (afhankelijk van de herkomst, anders verwerk je een bijproduct van energie-centrales) en vergt voor de bereiding meer energie dan leem, dat zeker. En netzomin als leem moet het nat worden, waarbij gips uiteindelijk onherstelbaar kapot gaat.

"In den natte" is gips zowel handmatig als met de machine aan te brengen. In dat laatste geval heeft een vakman zo'n hokje als waar ik nu over praat in een dag klaar. Dat spreekt mij iets meer aan als ik goedkoop wil bouwen.

Dus voorlopig wordt het gips, niet met ornamenten, maar wel rond.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten