donderdag 26 september 2013

Recensie boek over strobouw

Krijg net met de post het boek binnen dat een paar maanden geleden is verschenen en wat toen ik het bij Bol.com bestelde een uur te laat aankwam op mijn Nederlandse adres: "Bouwen met STRO" van Michel Post.

Bouwen met stro

Waarom niet gewacht met dit blog tot je dit boek gelezen hebt, zul je vragen?
Basically had ik geen zin om langer te wachten. Bovendien ben ik aan de najaarsopruiming bezig in huis. Dat is mooi, maar gaat na een paar sessies van een paar uur per dag vervelen.

Michel Post is architect en voorzitter van de vereniging Strobouw Nederland. Met de publicatie van dit boek probeert hij het bouwen met stro een grotere bekendheid te geven.
Het boekje ziet er salontafelfähig uit, wat ook blijkt uit het fotootje dat ik hier zonder toestemming bij heb geplakt. Gratis reclame lijkt me.
De gepubliceerde foto is illustratief voor het grootste gedeelte van de inhoud van het boekje. Van de 144 pagina's worden er ongeveer 100 gevuld met beschrijvingen van 25 projecten volgens het stramien van grote foto over twee pagina's, kleinere foto's op de volgende twee bladzijden met een korte stukje tekst van de eigenaren of gebruikers van het project.
De rest van het boek behandelt in de inleiding de geschiedenis van het bouwen met stro en een uitleg over wat stro is en in de uitleiding worden verschillende hoofdstukjes geweid aan bouwfysische eigenschappen, regelgeving en toegepaste technieken om met stro te bouwen met name in Nederland en België en een enkel buitenlands voorbeeld.
Het boek eindigt met het schetsen van een toekomstperspectief.

Als recensent wordt ik geacht een mening te hebben. Die heb ik.

Het boekje ziet er absoluut verzorgd uit en daarvoor verdient de auteur hulde. Als voorzitter van de vereniging Strobouw dient de uitgave een zeker propagandistiche doel. Het lijkt me dat de auteur met het laten zien van bijna allemaal "normale" architectonisch aardige projecten de strobouw breed geaccepteerd wil krijgen. Eén van de geselecteerde projecten heeft bijv. zelfs alleen in de entree een paar balen stro verwerkt. Maar het is een kolossaal vijf verdiepingen hoog pand op het prestigieuze IJburg, dus dat verkoopt aardig zal hij gedacht hebben.
Aan de andere kant is het verhaal over de techniek dunnetjes. Daar worden een paar kansen gemist, denk ik. Zo had ik het leuk gevonden een uiteenzetting te vinden waarom het gebruik van stro te verkiezen is boven andere vormen van ecologische isolatie zoals bijvoorbeeld vlas (ook stro toch?) of cellulose gemaakt van oud krantenpapier. Want, mede door de in Nederland geldende bouwvoorschriften, wordt stro in de gepresenteerde voorbeelden  gebruikt als isolatiemateriaal. En op één voorbeeld na niet als constructief bouwmateriaal.
In het verlengde hiervan mis ik aandacht voor de afwerking. Stro afgewerkt met leem wordt als de standaard beschouwd, hoewel in de VS bijvoorbeeld, toch de bakermat van de strobouw, leem meestal wordt vervangen door een cementmortel. En op het moment dat stro vrijwel alleen isolatie in de muuropbouw verzorgt en de dragende constructie met hout (HSB) gebeurt, zijn  "droge" afwerkmaterialen zoals gipsplaten een alternatief. Geen woord.
Een andere gemiste kans is dat het boek zich richt op projecten die net klaar zijn of zelfs nog in het bouwstadium verkeren. Dat geeft weliswaar een zekere dynamiek, maar laat de mogelijkheden onbenut van het weergeven van de ervaringen die er sinds '98 in Nederland opgedaan zijn met huizen van stro. Nu lijkt het alsof iedereen net begonnen is.

Tenslotte moet mij als landbouweconomoon & duurzaamheidsfilosoof (:-)) nog iets van het hart. Stro is geen restproduct van de landbouw zoals Michel Post zegt. Stro is een bijproduct. Dat lijkt misschien gezever, maar het onderscheid is vitaal. Stro heeft een prijs, stro kent alternatieve aanwendingen zoals economen dat noemen. DSM gebruikt bijvoorbeeld stro om koolstof te produceren.
De term restproduct wekt de suggestie dat je door stro te gebruiken een (afval)probleem helpt op te lossen. En dat is klinkklare kletskoek.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten